Na in 1959 neergestort te zijn, vreesde hij door de haaien te worden opgegeten, maar toen hoorde hij opeens stemmen...

Wassenaar, zaterdag 17 december 1959.10.45 uur.
Bij Babo op Nieuw Guinea is een patrouille mariniers onder leiding van luitenant Will Prins aan het werk. Ze maken een oude Japanse landingsstrip onklaar om te voorkomen dat de rood/ witten, de Indonesiërs die Nieuw Guinea als hun grondgebied hebben geclaimd, er ooit zullen landen. Een groepje specialisten is bezig overgebleven bommen uit WO II tot ontploffing te brengen.
Dan horen ze in de verte het typische geluid van de motoren van een Martin Mariner, een watervliegtuig van de marine. Alle hoofden gaan omhoog. „Fijn", denkt Jos van de Konijnenburg, dienstplichtig korporaal, „daar komt de post. De kerstpost! Eindelijk bericht van huis!!" Telegrafist Henk Greuters maakt verbinding met het passerende vliegtuig. „Hier JZF 3, meld u." De codes vliegen over en weer. Alles is goed, de Mariner verdwijnt in de verte. Greuters meent zelfs te zien dat het luik open staat en hij een van de mannen ziet lopen in het vliegtuig. De mannen zijn blij: „Als we straks terug zijn in Fak Fak, dan ligt er post."

Voor de kust van Fak Fak ligt het patrouillevaartuig de 'LCPR. De mannen op dat schip zijn belast met het volgen van alle mogelijke radioverkeer. En eenmaal in het half uur hebben ze contact met de Martin Mariner. Ze volgen het toestel op zijn vlucht van Biak naar Fak Fak.
Marinier-telegrafist Piet Postma maakt ieder half uur contact. 11.00 uur: „Hier Fak Fak, Mariner, meld u." Het antwoord is duidelijk. „We zijn er bijna. En we hebben post bij ons."
17 december, 1959, 11.25 uur. De Martin Mariner, de Crew Killer, het slechtste type vliegtuig dat de Nederlandse regering ooit aankocht, stort neer in de Patipibaai, vijf man vinden de dood en drie worstelen voor hun leven.
Gerhard de Bruyn, eerste mecano en net sergeant geworden, voelt hoe hij met het toestel in de diepte wordt getrokken. Haaien, weet hij, haaien, overal zitten hier gigantische haaien. Hij rukt aan zijn voet, die ergens aan bekneld zit. Twee tenen rukt hij af voordat de voet loskomt. Dan ligt hij in het water. Zijn reddingsvest is aan flarden en zal hem niet helpen. Hij zwemt naar een losgeslagen benzinetank. Grijpt zich er aan vast. Er zit nog benzine in, die stroomt door een gat uit de tank over zijn gezicht. De benzine bijt in de wonden die hij over op zijn lichaam heeft. Hij vecht voor zijn leven.

Angst

Door zijn angst heen heeft hij gekeken naar het vliegtuig en gezien hoe gezagvoerder Adriaanse, de man met wie hij al jaren vloog en die hij hoog had, met co-piloot Betram, stil, vast in de riemen, zonder verder te bewegen, in de golven zijn verdwenen.
Na een klap op het water van een neerstortend vliegtuig, duurt het veertig minuten voordat de haaien hun angst hebben overwonnen en op de geur van bloed afkomen, heeft hij in zijn opleiding geleerd. Bloed genoeg, weet Gerhard, het stroomt uit zijn lijf. Het kan niet lang meer duren voordat hij aan stukken wordt gescheurd.
Dan een stem. En een gezicht. Gerhard herinnert het aanvaren in zo'n holle boom. Het waren papoea's, echte, met nog zo'n bot door hun neus. Ik ben met bovenmenselijke kracht in die kano terecht gekomen. En daar werd ik weer bang. Ik dacht

echt: nu ben ik van de haaien gered en nu gaan ze me nog opeten ook. Want wat wisten wij nu van Papoea's. In onze ogen waren het koppensnellers."
Gerhard werd naar een dorp gebracht, waar hij werd uitgekleed en gewassen, hij kreeg melk te drinken en een van de papoea's wees precies de plek aan waar later zou blijken dat Gerhard zijn rug had gebroken. En de mannen, ze moesten lachen om die bruine blanke met een witte piel. Toen had hij het wel door, hij zou niet worden opgegeten. Hij was gered. Deze mannen waren met gevaar voor eigen leven, want er stond een zware deining die ochtend, uitgevaren om een ander mens te helpen. Twaalf en een half uur later werden Gerhard de Bruyn en korporaal Miel Koelhuis (die door een andere stam werd gered) door de HMS Amsterdam opgepikt.

Gerhard de bruyn overleefde de ramp met de Martin Mariner

September 2000. 12.00 uur. Wassenaar. In een prachtige woning, tweehoog, op een van de vele landgoederen die Wassenaar rijk is, zit m ten deel vielen. Hij zit rechtop, zoals een oud-militair betaamt. Hij kijkt naar de televisie. Daar ziet hij beelden van een baai ver weg in Nieuw Guinea. Een roeibootje wordt het strand op gesleept.
Vijf Nederlandse mannen stappen uit. De camera zwaait naar het dorp waar kinderen rondrennen en twee donkere mannetjes uit de menigte naar voren stappen. Netjes, beleefd, schuw haast, de katoenen hemden keurig gestreken. Om hun nek dragen ze een medaille. Het zijn Kuning Gara-makha en Kasiu Sagara. Ze schudden de hand van de Hollandse mannen. Ja, ze weten het nog van het vliegtuig. Ja, ze kennen die man op de foto wel. Want deze twee oude mannen, zijn de redders van Gerhard de Bruyn.
Gerhard kijkt en kijkt. Hij zal niets laten merken, maar zijn anders zo vaste hand trilt, over zijn gezicht schieten kleine krampjes, tussen lachen en huilen in. De camera draait het dorp in. Daar, een primitieve watertoren. Kijk eens, Gerhard, waar ze het water in opvangen. Het is de benzinetank waar aan Gerhard jaar geleden zijn leven dankte. „Die ene, Kasiu Gagara, die herken ik wel, geloof ik, ze zijn zo oud geworden. Man, wat een kippenvel, ik wil er heen, ik wil ze de hand schudden. Zij hebben mijn leven gered. Van hun heb ik de afgelopen 41 jaar gekregen, zomaar cadeau gekregen, van hun." Zijn zachte stem, die door de lange aaa's Utrecht als zijn geboortestad verraadt, sterft weg en eindelijk springen die grote stoere man de tranen in zijn ogen. „Man, zo gauw het daar in Nieuw Guinea weer rustig is, dan ga ik er heen. En als het moet dan neem ik een schip rijst voor ze mee. Ik ben ze zo dankbaar."

Grafdingen

In dezelfde kamer is ook Henk Luijt aanwezig, toen ook marinier verbindingsdienst: „Op de dag van het ongeluk brak om 11.30 uur de pleuris uit. Er was weer een Martin Mariner neergestort. De ene na de andere mededeling moest de lucht in. Van dringend tot zeer dringend. De stemming was: ze zullen die grafdingen nu toch niet meer laten vliegen."
Luijt: „En dag later kwam er goed bericht, beter althans: er was een papoea aangekomen in een kano, hij had acht uur lang gepeddeld om een van de andere overlevenden, luitenant ter zee, G. Slikker, naar Fak Fak te brengen. Ze waren dus niet allemaal dood. Na ongeveer een maand mocht ik mee, op een expeditie naar de kampong waar Gerhard toen gebracht was. We hadden een geschenkzending bij ons, zesenzestig zakken cement en bronzen medailles. In aanwezigheid van de sultan van Roembatti en de resident van Fak Fak kregen de redders een feestmaal, midden in de bush met glazen, borden, en bestek. Dat had de sultan geregeld. Gerhard herinnert het zich misschien anders, maar ik kan me herinneren dat ze redelijk geciviliseerd waren, moslims, en zonder peniskokers of zo iets."
Over het ongeluk van Gerhard de Bruyn schreven we in november 1998 al een artikel. Het was toen dat Jos van de Konijnenburg, die in de jungle bij Babo zo op zijn kerstpost hoopte, voor het eerst las dat er meerdere overlevenden bij het ongeluk met de Martin Mariner waren geweest. Hij zocht contact met Gerhard, omdat hij de herinnering van dat ongeluk nooit was kwijt geraakt en omdat hij de herinnering aan Nieuw Guinea nooit was kwijt geraakt.
Ook Piet Postma zit in de kamer waar de video wordt vertoond. Ook Postma is de herinnering aan Nieuw Guinea nooit kwijtgeraakt en de herinnering aan dat vliegtuig waar hij als laatste contact mee had.
"Vorig jaar las ik een advertentie in het veteranenblad 'Alle Hens' voor een veteranenreis op een schoener rond de vogelkop van Nieuw Guinea. Begin dit jaar zijn we met 16 veteranen naar Nieuw Guinea vertrokken. Wij zijn op zoek gegaan naar de plaatsen waar we veertig geleden geweest waren. Nog voor wij vertrokken hadden we al plan om zeker de Patipibaai te bezoeken. We hoopten